By

0-2 yaş çocuk gelişimi dönemindeki çocuklar bebeklik dönemi içerisindedirler. 2 yaşa kadar çocuklar bebek olarak tanımlanırlar ve özbakım, motor (hareket), bilişsel (zihinsel), sosyal ve dil gelişimleri aşağıdaki gibidir. Özbakım alanında aşağıda verdiğimiz 0-2 yaş çocuk gelişimi maddelerin pek çoğunu çocuğunuzun yapabiliyor olması gerekir. Eğer çocuğunuz bu maddelerin pek çoğunu yapamıyorsa gelişimsel açıdan bir çocuk psikoloğu tarafından değerlendirilmesi önemli olacaktır.

0-2 yaş çocuk gelişimi

ÖZBAKIM GELİŞİMİ

1- Sıvıları emer ve yutar
2- Ezilmiş sıvı gıdaları yer (biberonla mama)
3- Biberona uzanır
4- Yetişkinin yedirdiği sıvı yiyecekleri yer
5- Sıvıları içerken biberonu yardımsız tutar
6- Ağzına götürerek veya iterek biberonu yönlendirir
7-Yetişkinin yedirdiği yiyeceklerden (ezilmiş olması halinde) yer
8- Yetişkinin tuttuğu bardaktan içer
9- Yetişkinin yedirdiği  yarı katı yiyeceği yer (makarna,pilav)
10- Parmaklarını kullanarak kendi kendine yer.
11- İki elini kullanarak bardağı tutar ve içer
12- Yardım edilirse yemek dolu kaşığı ağzına götürür
13- Giydirilirken kollarını ve bacaklarını kaldırır
1-2 YAŞ
14- Bağımsız olarak (kendi kendine) masadaki yiyecekleri kaşıkla yer.
15- Tek eli ile bardağı tutar ve içer
16- Ellerini suya sokar ve taklit ederek ıslak elleri ile yüzünü yıkar gibi yapar
17- Beş dakika süre ile oturakta oturur.
18- Şapkasını kafasına koyar ve çıkarır.
19- Çoraplarını çıkarır
20- Kollu giyeceklere kollarını sokar, pantolona ayaklarını sokar.
21- Bağları gevşetildiğinde veya çözüldüğünde ayakkabılarını çıkarır
22- Düğmeleri çözüldüğünde ceketini çıkarır.
23- Düğmeleri  çözüldüğünde pantolonunu çıkarır.
24- Geniş fermuarları kumaşı sıkıştırmadan açıp kapatır.
25- Tuvalete gitmesi gerektiğini sözle veya hareketle ifade eder.

MOTOR (HAREKET) GELİŞİMİ

0-1 YAŞ
1- Kendi bedeninden 15-20 cm uzaklıktaki nesnelere uzanır.
2- Kendi bedeninden 8 cm  uzaklıktaki nesneleri yakalar.
3- Önündeki nesneyi uzanır ve yakalar.
4- Tercih ettiği nesneler uzanır.
5- Nesneleri ağzına sokar.
6- Yüzükoyun yatarken kolları ile başını ve göğsünü kaldırır.
7- Tek kol ile desteklendiğinde başını ve göğsünü dik tutar.
8- Ağzı ile nesneleri hisseder.
9- Yüzükoyun yatarken yanlara döner ve %50 pozisyonunu korur.
10- Yüzükoyun yatarken sırtüstü döner (yuvarlanır)
11- Yüzükoyun yatarken bir vücut boyu ileri gider ( sürünme)
12- Sırtüstü yatarken yanlara döner (yuvarlanır)
13- Sırtüstü yatarken yüzükoyun pozisyona döner.
14- Yetişkinin parmağını sıkıca tutarak oturma pozisyonuna geçer.
15- Vücudu desteklendiğinde başını serbestçe çevirir.
16- İki dakika boyunca oturma pozisyonunu korur.
17- Bir diğerini almak için elindeki nesneyi temkinli olarak bir yere koyar.
18- Amaçlı olarak nesneleri tutar, kaldırır, veya bırakır.
19-Destekle ayağa kalkar.
BECERİ  LİSTESİ
20- Ayakta dururken desteklendiğinde aşağı yukarı hareket eder.
21- Nesneleri elde etmek için vücut boyu emekler.
22- Kendini destekleyerek oturur ( ellerinden destek alır)
23- Oturur pozisyondan dört ayak pozisyonuna geçer.
24-  Yüzükoyun pozisyondan oturma pozisyonuna geçer.
25- Desteksiz oturur.
26- Nesneleri gelişigüzel fırlatır.
27- Dört ayak pozisyonunda iken ileri geri sallanır.
28- Oturur pozisyonda iken nesneleri bir elinden diğerine geçirir.
29- 2,5 cm. lik küpleri bir elinde sıkıca tutar.
30- Kendini diz üstü pozisyona getirir.
31- Kendini ayağa kaldırır ( bir yere tutunarak)
32- Nesneleri baş ve işaret parmağını kullanarak tutar ( kıskaç kavraması).
33- Elleri ve dizleri ile emekler.
34- Emekleme pozisyonunda iken bir elini uzatır.
35- Minimum destekle ayakta durur.
36- Ağzının etrafındaki sıvıları yalar.
37- Bir dakika boyunca tek başına ayakta durur.
38- Bir kaptan nesneleri dışarı koyar.
39- Kitap sayfalarının birkaçını bir arada çevirir.
40- Kürektekini veya kaşıktakini boşaltır.
41- Küçük nesneleri kutuya, kaba koyar.
42- Ayakta iken çömelip oturur.
43- El çırpar.
44- Minimum yardımla yürür.
45- Desteklenmeden birkaç adım atar.
1-2 YAŞ
46- Merdiveni emekleyerek çıkar.
47- Otururken ayağa kalkar.
48-  Taklit ederek top yuvarlar.
49- Yetişkinlerin sandalyesine tırmanır, ters döner ve oturur.
50- Bir çubuğa dört halka geçirir.
51- Delikten sopayı (2 cm lik) çıkarır.
52- Deliğe 2 cm. lik sopayı sokar.
53- Üç küpten oluşan kule  yapar (modele bakarak).
54- Mum boya veya kalemle işaretler yapar.
55- Bağımsız yürür.
56- Merdivenlerden emekleyerek (geriye emekleyerek) iner.
57- Küçük sandalyeye oturur.
58- Çömelir ve tekrar ayağa kalkar.
59- Yürürken oyuncaklarını iter veya çeker.
60- Sallanan sandalyeye veya sallanan ata biner.
61- Yardımla merdivenleri yürüyerek çıkar.
62- Düşmeden, belden eğilerek yerden nesneleri alır.
63- Dairesel hareketleri taklit eder ( kollarını daire şeklinde çevirir.)
                                SOSYAL       GELİŞİM
0-1 YAŞ
1-  Görüş alanı içinde hareket eden bir kişiyi izler.
2-  Yetişkinin gösterdiği ilgiye gülümseyerek tepki verir.
3-  İlgi gösterildiğinde ses çıkararak tepki verir.
4-  Kendi ellerine bakar, sık sık gülümser ve sesler çıkarır.
Aile arasında olduğunda gülümseyerek, ses çıkararak, ve ağlıyorsa       susarak tepki gösterir.
6-  Başkalarının yüz ifadelerine gülümseyerek tepki verir.
7-  Aynadaki görüntüsüne gülümser ve sesler çıkarır.
8-  Yetişkinin yüz kısımlarına  ( saç, burun,göz)  hafifçe vurur ve çeker.
9-  Uzatılan nesnelere uzanır.
10- Tanıdığı kimselere doğru uzanır.
11-  Aynadaki görüntüsüne veya başka bebeklere doğru uzanır ve elleriyle vurur.
12- Uzatılan nesneleri en azından bir dakika elinde tutar ve çeker.
13- Eline aldığı nesneleri bilinçsizce sallayarak sesler çıkarır.
14- On dakika süre ile kendi kendine oynar.
15- Kendisi ile 2-3 dakika ilgilenildiği zaman sık sık göz kontağı kurar.
16- Başka bir etkinlikle meşgul olan yetişkinin yanında 15-20 dakika oynar.
17- dikkat çekmek için sesler çıkarır.
18- Ce-ee oyununu taklit eder.
19- Yetişkini taklit ederek el çırpar.
20- Yetişkini taklit ederek baş baş yapar.
21- Kollarını yana yukarı doğru açarak yetişkini taklit eder.( bu kadar).
Yetişkine oyuncak nesne, bir parça yiyecek uzatır. Ancak bunu her         zaman vermez, geri çeker.
23- Tanıdığı kişiler sarılır, elleriyle vurur veya öper.
24- İsmi ile çağrıldığı zaman bakarak veya uzanarak ( kucağa alınmak için) tepki gösterir.
25- Taklit yolu ile, ses çıkarmak için oyuncağı sıkar veya sallar.
26- Oyuncak veya nesneyi manipüle eder (elle yönetir).
27- Oyuncağı ve nesneyi yetişkine verir.
28- Oyun sırasında bir başka çocuğun hareketini taklit eder.
1-2 YAŞ
Basit işlerde yetişkinleri taklit eder (giysileri silkeler, yatak örtüsünü         çeker, çatal bıçak tutar).
30- Başka bir çocukla aynı mekanda, her biri farklı bir etkinlikte bulunmak üzere oynar ( paralel oyun).
31- Oyunda araba iterek, top yuvarlayarak rol alır.
32-  Yetişkinlerin ( aile fertlerinin) yokluğuna etkinliğe devam ederek razı olur, birkaç dakika telaşlanabilir veya söylenebilir.
33- Çevresini aktif bir şekilde araştırır.
34- Başka bir kişi ile oynanabilen manipülatif oyunlarda yer alır ( ip çekmek, tokmak çevirmek).
35- Bebek veya yumuşak oyuncağını taşır veya ona sarılır.
36- Güldüren ve dikkati çeken hareketleri tekrarlar.
Kitabı okuması için veya paylaşmak ( birlikte bakmak) amacı ile         yetişkine verir.
38- Bir olay veya bir nesneyi yetişkine gösterebilmek için onu çekiştirir.
39- Yasaklanan nesnelerin yanındayken elini kaldırarak ‘’ cıss, hayır ‘’ der (hatırlatıldığında).
Mama sandalyesine oturtulduğunda veya bezinin değiştirilmesi için        yatırıldığında ihtiyacının karşılanmasını bekler.
41- İki veya üç yaşıtı ile birlikte oynar ( paralel oyun).
42- İstenildiğinde yiyeceğini veya nesneleri başka bir çocukla paylaşır.
43- Hatırlatıldığında yaşıtlarını ve ailedeki yetişkinleri selamlar.
                                BİLİŞSEL  GELİŞİM
0-1 YAŞ
1-  Görmesini engelleyen örtüyü yüzünden çeker.
Görüş alanından uzaklaşan nesneyi arar ( dikey olarak ponpon        düşürülür).
3-  Elini ağzı açık olan bir kabın içine sokarak nesneleri çıkarır.
4- Model olunduğunda taklit yolu ile nesneleri kabın içine yerleştirir.
5- Sözel direktif verildiğinde nesneleri kabın içine yerleştirir.
6- Ses çıkaran oyuncağını sallar.
7- Bir kabın içine 3 nesne koyar ve kabı boşaltır.
İkinci bir nesneyi eline alabilmek için bir elindeki nesneyi diğer eline      transfer eder.
9- Oyuncaklarını düşürür ve yerden alır.
10- Bir kabın altına saklanan nesneyi bulur.
11- Tren şeklinde dizilmiş üç bloğu iter.
12- Şekil tahtasından daireyi çıkartır.
13- İstenildiğinde delikli tahtaya 1 adet çubuğu yerleştirir.
14- İstenildiğinde basit hareketleri (baş baş) yapar.
BECERİ  LİSTESİ
1-2 YAŞ
15- Tek başına altı nesneyi kaptan dışarı çıkartır.
16- Vücut kısımlarından birini gösterir (örneğin burnunu).
17- İstenildiğinde üç küpü üst üste koyar (kule yapar).
18- Benzer nesneleri eşleştirir.
19- Karalama yapar.
Çocuğun ismi söylenerek ‘’……………(isim) nerede?’’ şeklinde soru         sorulduğunda kendini gösterir.
21- İstenildiğinde delikli tahtaya 5 çubuğu yerleştirir.
22- Nesneleri aynı  nesnenin resmi ile eşleştirir.
23- Söylenen resmi gösterir (bir tane bilirse geçer.
24- Söylenen resmi bulmak için kitabın sayfalarını ikişer üçer çevirir.
                              DİL GELİŞİMİ
0-1  YAŞ
1-  Bebekle konuşulduğu zaman ya da şarkı söylendiğinde vücuduyla tepki verir ( solunum hızında değişme, gözlerin hareketi veya vücut hareketlerinde değişme).
2- Ses çıkarıldığında sese vücudu ile tepki verir (madde 1 de olduğu gibi)
Sesin geldiği yöne bakar veya sese tepki olarak vücut hareketlerini      değiştirir.
4- Konuşarak veya hareketle onun dikkatini çekmeye çalışan kişiye bakar.
5- Yetişkin sesine vücut hareketleriyle veya ağlıyorsa susarak tepki verir.
6- Çeşitli rahatsızlıklara göre farklı şekilde ağlar.
7- Yetişkinin gösterdiği ilgiye gülümseyerek tepki verir.
8- Başını çevirerek sesi takip eder.
9- Sesin geldiği yöne başını çevirerek sesin kaynağını  arar.
10- Haz aldığı durumlarda gığıldar.
11- Yetişkin sesine tepki olarak kendi sesini tekrarlar.
12- Güler.
13- İlgi gösterildiğinde ses çıkararak tepki verir.
14- Kendi ellerine bakar, sık sık gülümser ve sesler çıkarır.
Başkası tarafından tekrarlandığında kendi seslerini çıkarmaya         devam eder.
Aile arasında olduğunda gülümseyerek, ses çıkararak ve ya ağlıyorsa         susarak tepki gösterir.
17- Anlaşılmaz sözler söyler ( hece serileri gibi).
18-  Başkalarının yüz ifadelerine gülerek tepki verir.
19- Aynadaki görüntüsüne gülümser ve sesler çıkarır.
20- Yetişkinin yüz kısımlarına ( saç, burun, göz) hafifçe vurur ve çeker.
21-  Tanıdığı kimselere doğru uzanır.
22- Aynadaki görüntüsüne veya başka bebeklere uzanır veya elleriyle vurur.
23- Eline aldığı nesneleri bilinçsizce sallayarak ( ve sıkarak ) sesler çıkarır.
24- Kendisi ile 2-3 dakika ilgilenildiği zaman sık sık göz kontağı kurar.
25- Dikkat çekmek için sesler çıkarır.
26- Taklitle 2-3 defa aynı heceleri söyler.
27- Ce-ee oyununu taklit eder.
28- Yetişkini taklit ederek el çırpar.
29- Yetişkini taklit ederek baş baş yapar.
30- Yapılan hareketler el hareketleriyle karşılık verir ( baş-baş yapma).
31- Dört veya daha fazla değişik ses çıkarır.
32- Müziğe tepki olarak sesler çıkarır.
33- Konuşanlara bakarak konuşulanı takip eder.
34- Tanıdığı kişilere sarılır, elleri ile vurur veya öper.
35- El hareketleri ile birlikte verilen basit emirleri yerine getirir ( gel- gel, veya tel sarar yapar).
36- ‘’ Hayır ‘’ dendiğinde yapmakta olduğu işi yapmayı durdurur  ( %75)
37-  Tanıdığı nesnenin ismi söylendiğinde ona bakar ( mama, top).
38-  İsmi ile çağrıldığı zaman bakarak veya uzanarak ( kucağa alınmak için)  tepki gösterir.
39- Basit sorulara tepki olarak hareket eder ( örneğin: topun nerede ?).
40-  Vücut kısımlarının birini gösterir ( Örneğin: Burnunu).
41- Sözlü oyunda iki farklı heceyi birleştirir (anne).
Oyun oynarken güler, hafif sesle kendi kendisine güler veya yüksek        sesle bağırır.
43-  Birkaç saniye için resimlere bakar.
44- Taklit yolu ile ses çıkarmak için oyuncakları sıkar veya sallar.
45- Başkalarının çıkardığı farklı tonlardaki sesleri taklit eder.
Kişi veya nesne belirlemek için tek sözcüklü ifadeleri anlamlı olarak        kullanır.
47- Başka bir kişinin konuşmasına tepki olarak sesler çıkarır.
1-2 YAŞ
48- Kısa şiir ve şarkılara tepki gösterir ( ilgilenir).
49- Beş farklı kelime söyler ( aynı kelimeyi farklı nesneler için kullanabilir).
50- Çabuk ve anlaşılmayacak biçimde konuşur.
51- Kaynağı saklanmış sesleri arar ( örneğin: kutu içindeki zil, yastığın altındaki saat gibi).
52- Bir şeyi daha fazla istediğini belirtmek için el hareketleri yapar.
53- ‘’ Bitti’’ ye tepki gösterir.
54- Sık sık kullanılan nesnelerin kullanışlarını taklit eder ( fincan , bardak, kaşık, saç fırçası gibi).
Odanın dışından gelen seslerin kaynağını arar ( Örneğin: kapı zili,        araba, bağrışan çocuklar.)
56- Hayvan sesleri çıkarır veya hayvanı isimlendirmek için sesini ( hayvanın sesini) kullanır.
Jest ve mimik yardımı olmaksızın, üç farklı yönlendirmeyi ayrı ayrı       yapar ( al, ver, aç, kapa, eylemlerini içeren yönergeler. Örneğin:        ( ‘’ bebeği ver ‘’, ‘’ kapıyı kapat ‘’ gibi).
Çevresindeki nesnenin ismi söylendiğinde bakarak ve dokunarak         tepki gösterir.
İsimleri söylendiğinde, bir kitaptaki üç değişik resmi gösterir veya        dokunur.
60-  Kendi vücudunda 3 vücut kısmını gösterir.
61- 10 farklı kelimeyi söyler.
62- İstenildiğinde kendi ismini ve takma ismini söyler.
63-Bildiği (tanıdığı) nesneler için” bu nedir?’’diye sorulduğunda cevap  verir.
64- ‘’ Daha fazla ‘’ istediğini sözel olarak ifade edebilir.
65-  ‘’ Bitti’’,  ‘’gitti’’ sözcüklerini söyler.
66-  ‘’ Bana ver’’, ‘’bana göster’ ifadelerini kullanır.
‘’ Yukarı’’, ‘’ aşağı’’ yönergelerine vücudunu o yöne hareket             ettirerek tepki gösterir.
68- Oyun sırasında başka bir çocuğun hareketini taklit eder.
Basit işlerde yetişkinleri taklit eder ( giysileri silkeler, yatak örtüsünü         çeker, çatal-bıçak tutar).
Çocuğun ismi söylenerek ‘’……………….. nerede ? ‘’  şeklinde          sorulduğunda kendini gösterir.
71- Başka bir çocukla aynı mekanda her biri farklı etkinliklerde bulunmak üzere oynar ( paralel oyun).
72- İsteklerini belirtmek için sözel ifadeyi el hareketleri ile birleştirerek kullanır.
Bildiği durumlarda ( dışarı gidileceği zaman, beslenme zamanı veya yatma zamanı gibi) ne yapması gerektiğini bilir. ( Örneğin:      beslenme zamanı sandalyeye oturması gibi).
74-  Evdeki hayvanlarda dahil olmak üzere aile fertlerinden 5’inin ismini  söyler.
75- İsimleri söylendiğinde bildiği 12 nesneyi gösterir.
76- Oyunda araba iterek, top yuvarlayarak rol alır.
Yetişkinlerin konuşmalarına tepki olarak ( oyuncakları ile oynarken)         sesler çıkarır.
78- Bebek veya yumuşak oyuncağını taşır veya ona sarılır.
79- Güldüren veya dikkati çeken hareketlerini tekrarlar.
80- 4 oyuncağın ismini söyler.
Gösterildiğinde bildiği yiyecekleri, ismini söyleyerek ister ( Örneğin:        süt, bisküvi, en az bir yiyecek).
82- Bebeğinde ve başka bireydeki üç değişik vücut parçasının ismini söyler.
Kitabı okuması için veya paylaşmak ( birlikte bakmak) amacı ile        yetişkine verir.
84- Nesneleri aynı nesnenin resmi ile eşleştirir.
85-  Söylenen resmi bulmak için kitabın sayfalarını ikişer üçer çevirir.
86-  Bir olay ya da nesneyi yetişkine göstermek için onu çekiştirir.
87-  Yasaklanan nesnelerin yanında iken elini kaldırarak ‘’ cıs, hayır’’  der ( hatırlatıldığında).
88- Kelimelerin son hecesini uzatarak soru sorar.
Olumlu ya da olumsuz cevap gerektiren sorulara evet/ hayır cevabını         verir.
90- İki veya üç yaşıtı ile birlikte oynar ( paralel oyun).
91- Hatırlatıldığında yaşıtlarını ve ailedeki yetişkinleri selamlar.
92- İstenildiğinde belirli bir kitabı bulur.
93- Bilinen resimleri isimlendirir ( 5 resimden birini bilir).
Günlük yaşantısı ile ilgili durumlarda ( Örneğin: parkta, bahçede,        dükkanda, evde )  sık rastladığı nesnelerin isimlerini söyler.

Eğer çocuğunuz bu maddelerin pek çoğunu yapamıyorsa; bu durum gelişimsel açıdan bir gecikme ya da gerilik habercisi olabileceğinden bir çocuk psikoloğu tarafından değerlendirilmesi önemli olacaktır. Çocuğunuzda yukarıdaki 0-2 yaş çocuk gelişimi maddeleriyle ilgili bir sorun yaşadığınızı düşünüyorsanız, konu hakkında danışmanlık hizmeti için 

Randevu almak için 7/24 DANIŞMA HATLARIMIZ 

Ekibimiz Hakkında Bilgi Almak İçin BİZ KİMİZ ?

İzmir Psikolog – Gökyüzü Psikoterapi Enstitüsü Merkezimizin yeri için KONUM 

Psikolog Dr. Murat SARISOY Hakkında Tarafsız Tavsiye Sitesinde Yazılan TAVSİYELER kısımlarına göz atabilirsiniz.

Bizimle ilgili daha fazla bilgi sahibi olmak için BİZ KİMİZ? linkini inceleyebilirsiniz.

SAYGILARIMIZLA…

Dr.Psikolog Murat SARISOY

Danışma ve Randevu Hatlarımız:

  • 0 232 464 00 60
  • 0 534 670 23 73
  • 0 554 580 25 10

   Uzmanımız Psikolog Dr. Murat SARISOY’un Kaleminden; “BİR PSİKOLOĞUN SEYİR DEFTERİ”

Kitap Hakkında

Biz insanlar toplumsal bir varlık olduğumuza göre; nasılsa, bu toplumun ürettiği sorunlarla eninde sonunda mutlaka karşılaşacağız. Yaşayacağımız sorunlar aşağı-yukarı aynı gibi… İşte, Dr. Psikolog Murat Sarısoyun kaleminden, bazı toplumsal sorunların çözümü yönünde, adeta bir Psikologla konuşuyormuş gibi aydınlanacaksınız, yaşadığınız sorunların çözümünde ipuçlarını keyifle okuyarak bulacaksınız.

Okurla beraber arayıp bulan yazılar… Murat Sarısoy’un kitabında gündelik hayattaki sıradan konuların daha başlıklarına bakarken bize neler söyleyeceğin tahmin etmeye başlıyorum.Her seferinde tahmin ettiğimden bir kaç fazlasıyla karşılaşmak kitabın geri kalan sayfalarına beni yöneltiyor. Kitabın odağını insanlar ve ilişkileri oluşturuyor. Anne-kız, çocuk-ekran, kadın-erkek… Bu konunun sadece psikolojinin alanı olmadığını bilerek okumaya devam ettiğinizde, Murat Sarısoy’un yazıları psikoloji perspektifi ile yetinmeyerek, bütün düşünüşlerin ‘anası’ felsefeye uzanıyor. Cevapları bulmayı okurla beraber gerçekleştirmek isteyen, öğretici olmadan öğrenmeyi sağlayan yazıları severim. Murat Sarısoy’un kitabı böyle yazılardan oluşuyor.

Dr. Yankı Yazgan